Sprawy przekształcenia użytkowania wieczystego we własność gruntów regulują przepisy ustawy z dnia z dnia 29 lipca 2005 r. Dają one możliwość złożenia wniosku do 31.12.2012r.
O przekształcenie mogą starać się zarówno osoby fizyczne będące użytkownikami wieczystymi nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub zabudowanych garażami albo stanowiących nieruchomości rolne, jak i właściciele lokali, będący osobami fizycznymi i prawnymi, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje także prawo użytkowania wieczystego.
Jeśli grunt jest zabudowany budynkiem, w którym lokale są wykupione na własność, wniosek o przekształcenie muszą złożyć wszyscy właściciele.
Przekształcenie jest zwykle odpłatne. Wyjątki dotyczą osób fizycznych, które uzyskały użytkowanie wieczyste: w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa przed 05.12.1990r. oraz na mocy dekretu z 26.10.1945r. na obszarze miasta stołecznego Warszawy.
Opłata za przekształcenie prawa jest ustalana na podstawie opinii sporządzonej przez rzeczoznawcę. Użytkownik może składać wniosek o rozłożenie opłaty na raty oprocentowane na czas nie krótszy niż 10 lat i nie dłuższy niż 20 lat. W niektórych przypadkach udzielane są bonifikaty.
Bonifikata w wysokości 90% dotycząca nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub przeznaczonych pod taką zabudowę przysługuje osobom fizycznym z tytułu niskich dochodów. W tym przypadku dochód na członka rodziny nie może przekraczać przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie ok. 2,4 tys. zł)w gospodarce narodowej za ostatnie półrocze roku poprzedzającego rok, w którym wystąpiono z żądaniem.
50% bonifikaty mogą natomiast otrzymać osoby fizyczne, które uzyskały użytkowanie wieczyste przed 05.12.1990r. Taka sama bonifikata obowiązuje z tytułu wpisu nieruchomości do rejestru zabytków.
Przy zbiegu praw do bonifikat z różnych tytułów stosuje się bonifikatę najkorzystniejszą dla użytkownika wieczystego.
Składanie wniosków o przekształcenie nie jest obowiązkowe. Z nabycia prawa własności do gruntu wiążą się takie korzyści jak wzrost wartości nieruchomości oraz brak obowiązku uiszczania opłat rocznych za użytkowanie wieczyste. Podatek od nieruchomości oczywiście nadal obowiązuje po przekształceniu.
- Od początku stycznia napłynęło już do nas więcej wniosków o przekształcenie niż w całym ubiegłym roku – mówi Monika Ziółkowska, specjalista do spraw przekształceń w Wydziale Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości Urzędu Miejskiego. – Jest to związane z planowanymi zmianami opłat za użytkowanie wieczyste. W tej sytuacji Rada Miejska musiała także podjąć uchwałę zmieniającą katalog bonifikat. Ich głównym założeniem jest, że żaden użytkownik nie może być pozbawiony prawa do bonifikaty przy wykupie gruntu.
Wniosek o przekształcenie można złożyć w Wydziale Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości Urzędu Miejskiego przy ul. G. Zapolskiej 4. (kancelaria – pokój nr 152). Wymagany jest odpis z księgi wieczystej oraz dokumenty potwierdzające stan prawny nieruchomości (umowa sprzedaży, darowizna, postanowienie sądu o nabyciu spadku itp.).