W latach 1976 – 2004 kardynał Gulbinowicz piastował stanowisko arcybiskupa metropolity wrocławskiego po zmarłym kardynale Bolesławie Kominku. Zorganizował we Wrocławiu synod archidiecezjalny, założył wiele parafii. Był przewodniczącym lokalnego Komitetu Organizacyjnego 46. Kongresu Eucharystycznego we Wrocławiu w 1997 roku. Brał aktywny udział w pracach Episkopatu Polski. W latach 1997-1987 był profesorem teologii moralnej i Wielkim Kanclerzem Papieskiego Fakultetu Teologicznego we Wrocławiu. 3 kwietnia 2004 po osiągnięciu wieku emerytalnego został zastąpiony na stanowisku arcybiskupa metropolity wrocławskiego przez Mariana Gołębiewskiego, dotychczasowego biskupa koszalińsko-kołobrzeskiego.
Jest autorem wielu prac z teologii moralnej, etyki, ekumenizmu i historii ziem wschodnich Polski.
Henryk Gulbinowicz ustanowił nagrodę „Pierścień Tysiąclecia”. Wyróżnienie otrzymali m.in. Leszek Grala, Maciej Łagiewski, Maciej K. Mazur, Janusz Zaleski, Zbigniew Kresowaty.