Dorobek artystów ujęty został poprzez pryzmat ich społeczno-politycznego zaangażowania i podejmowanej przez nich bezkompromisowej, otwartej krytyki otaczającej rzeczywistości, nie mających precedensu w dziejach powojennej środkowoeuropejskiej awangardy. KwieKulik, studenci Oskara Hansena na przełomie lat 60. i 70., byli pierwszymi, którzy nadali jego Formie Otwartej radykalnie polityczny zwrot. Od początku lat 70. byli pionierami procesu zamiany pola sztuki w laboratorium społecznej samoorganizacji, partycypacji, oddolnego tworzenia grup i wspólnot zdolnych realizować złożone cele, niezależne od intencji dominującej władzy politycznej. Programowo łączyli działalność artystyczną z życiem codziennym. Symultanicznie do tego typu działań, szczególnie bezlitośnie piętnowali konformizm, bezideowość, cynizm i hipokryzję, które to jakości były podstawowym lepiszczem życia wspólnotowego PRL-u. Tytuł wystawy „Forma jest faktem społecznym” odnosi się do tych ciągle obecnych w działalności.
KwieKulik prób wzajemnej stymulacji artystycznego języka i form społecznej organizacji. Prób, które przypomniane dzisiaj, inicjują bardzo aktualny współcześnie namysł nad zagadnieniami: co tworzy społeczeństwo, jakie formy wyznaczają jego funkcjonowanie, jak można użyć form artystycznych do budowy demokratycznej wspólnoty?
Spojrzenie w ten sposób na dorobek KwieKulik, w dwadzieścia lat po transformacji ustrojowej, pozwala również na ponowne przemyślenie naszego stosunku do socjalistycznej przeszłości. Pozwala oddzielić niedemokratyczne i represyjne państwo komunistyczne od emancypacyjnego wymiaru wspólnotowych i socjalistycznych idei reprezentowanych przez KwieKulik. Pozwala nam je ocalić i użyć ich krytycznego potencjału współcześnie.
Podkreślone zostało prekursorstwo i oryginalność w podejściu KwieKulik do filmu, fotografii i
wieloekranowych projekcji, które stanowiły ich wyjątkową odmianę expanded cinema. Jak również w zakresie zastosowania fotografii i filmu do dokumentacji procesualno-efemerycznych działań i wynajdywania oryginalnych awangardowych strategii tworzenia sztuki: „współdziałań intuicyjnych”, „gier wizualnych”, „działań dokamerowych”, „sztuki pasożytniczej”, „zarabiania i tworzenia”, „sztuki świadomie złej” etc.
Wystawa powstała w wyniku półtorarocznego projektu badawczego zainicjowanego przez BWA we Wrocławiu i polegającego na systematycznym opracowywaniu Archiwum KwieKulik.
Kulminacją tego procesu będzie pierwsza monografia KwieKulik powstająca przy współpracy z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Fundacją Erste Stiftung w Wiedniu, pod redakcją Georga Schöllhammera i Łukasza Rondudy, planowana na rok 2010 przez szwajcarskie wydawnictwo JRP Ringier i projektowana przez Ludovica Ballanda i Błażeja Pindora. Częścią wystawy jest również czytelnia gdzie można się zapoznać z wynikami pracy zespołu opracowującego archiwum. Teksty do czytelni, ich wybór i układ, przygotowuje Natalia Sielewicz.
O WYSTAWIE
Przestrzeń galerii zostanie podzielona na dwie części. W jednym skrzydle budynku zostaną
zaprezentowane prace z tzw. okresu heroicznego i analitycznego KwieKulik, pełnego wiary w
możliwość zmiany rzeczywistości. Z kolei w salach drugiego skrzydła skupimy się na ekspozycji realizacji KwieKulik z drugiej połowy lat 70., związanych z ciągłą walką z instytucjami, uciążliwą koniecznością wykonywania chałtur, skazaniem na egzystowanie na marginesie instytucji artystycznych. Na pierwszym piętrze zaprezentujemy sztukę duetu z lat 80. Z kolei w holu wejściowym, najbardziej reprezentacyjnej przestrzeni galerii Awangarda, zamierzamy umieścić prace, które odnosiły się do sfery oficjalnej celebry komunistycznej władzy. Narracja ekspozycyjna wystawy KwieKulik składa się z 10-u tematycznych grup. Poszczególne działy pokrywać będą się zarazem z chronologią twórczości KwieKulik. Początek lat 70. to tzw. okres heroiczny w twórczości duetu. Przypada on na lata 1970-1973, które na wystawie reprezentują działy: „Laboratorium”, „Gry wizualne” i „Spektakle polityczne”. Dział „Laboratorium” zawiera prace przedstawiające najwcześniejszy okres twórczości artystów, ich przekraczanie Formy Otwartej Oskara Hansena. „Gry wizualne” ukazują pewną specyficzną odmianę sztuki wymyśloną i praktykowaną przez KwieKulik od 1971 roku. Wyodrębniony dział „Spektakle polityczne” tworzy wybór kilku realizacji związanych z krytycznym ingerowaniem artystów w sferę polityki i propagandy. Kolejne lata 1972-1974 to okres skupienia się na operacjach analitycznych. Prace z tego czasu prezentuje dział „Niewiadoma X / Działania z Dobromierzem”, skupiający realizacje wynikłe z fascynacji artystów nauką, głównie matematyką, logiką i cybernetyką. „Działania z Dobromierzem” synem Zofii Kulik i Przemysława Kwieka eksplorowały prywatny wymiar życia awangardowych artystów i polegały na umieszczaniu niemowlęcia w różnych kontekstach, tak by kolejne konfiguracje w analityczny sposób dążyły do wyczerpania dostępnych możliwości.
W drugiej części galerii, prezentujemy okres kryzysu i wycofania się artystów do przestrzeni prywatnej, narastającego konfliktu z instytucjami socjalistycznego państwa, przypadający na lata od 1974 do 1981, który obrazują działy „PDDiU”, „Krytyka instytucji” i „Chałtura”. „Krytyka instytucji” pokazuje pełną ambiwalencji walkę KwieKulik z instytucjami odpowiedzialnymi za kulturę w socjalistycznej Polsce lat 70, ciągłe balansowanie pomiędzy ideowym akcesem a postawą radykalnej i krytycznej artystycznej niezależności. „Chałtury” grupują powstające jednocześnie realizacje stworzone na zamówienie, wykonywane z konieczności, często łączone w niezwykle oryginalny sposób ze sztuką Działań. „PDDiU” opowiada o zdumiewającej prywatnej galerii prowadzonej przez wiele lat przez KwieKulik we własnym mieszkaniu i utrzymywanej z prywatnych środków, prezentującej sztukę zaangażowaną. Założona przez artystów Pracownia Działań, Dokumentacji i Upowszechniania funkcjonowała jednocześnie jako archiwum, pracownia, efemeryczna galeria i miejsce spotkań.
PROGRAM EDUKACYJNY
Wystawie towarzyszyć będzie bogaty program edukacyjny, w skład którego wejdą: oprowadzenia, wykłady i pokazy filmowe, skoncentrowane na poszczególnych aspektach działalności duetu KwieKulik i społecznym kontekście jego funkcjonowania.
Szczegóły dostępne będą w przewodniku po wystawie i na stronie www.bwa.wroc.pl
Miejsce:
BWA Galeria Awangarda
Adres:
ul. Wita Stwosza 32, 50-149 Wrocław
Cena: 4 - 8 zł
Czas trwania wystawy 16.12.2009-7.02.2010
czynna codziennie oprócz poniedziałków w godz. 11 – 18
