kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
To były walczące „zwierzęta”. Walczące o Polskę. – Byliśmy jak wilki. Obławy wyczuwaliśmy na kilometry. Jak trzeba było, to w kilku przerywaliśmy je waląc z biodra, uskakując, padając i znów biegnąc. Kiedy biliśmy, KGB-iści wpadali w panikę - opowiadał przed rokiem jeden z „wyklętych”, partyzant od Łupaszki. – Nie było strachu, po kilku latach w lesie, strach nie istniał. To była jakaś rutyna, odruchy. Proszę mi wierzyć, z bronią, w walce, potrafiliśmy robić takie rzeczy, że się to nie śni scenarzystom współczesnych filmów sensacyjnych. Na świecie nie było lepszych od nas. Czasami, jak czytałem o bojownikach w Czeczenii, to było coś porównywalnego. Może chłopaki z Gromu… Leśne stracie jednego z nas z kilkunastoma żołnierzami źle kończyło się zazwyczaj dla nich. I, proszę mi wierzyć, wcale nie jestem z tego dumny… Ale wyboru nie było. Bez kompromisu.
-------------------------------------------------------------------------------------
Przedstawiamy plan wrocławskich obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Program został przygotowany przez wiele różnorodnych środowisk patriotycznych i organizacje pozarządowe naszego miasta.
Żołnierze Wyklęci – niezłomni Bohaterowie naszej wolności
Losy niezłomnych żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, którzy po wkroczeniu Sowietów nie złożyli broni tylko podjęli walkę z kolejnym okupantem są tematem, który w szczególny sposób wymaga zaangażowania i podjęcia wielu działań. Przez kilkadziesiąt lat powojennej zależności od komunistycznego dyktatu ZSRR, próbowano z polskiej historii wymazać zupełnie fakt zbrojnego oporu, podjętego przez żołnierzy różnych formacji w latach 1944 – 1963. Wymazano te wiadomości ze szkolnych podręczników, ale jednocześnie pozbawiono rodziny poległych i pomordowanych żołnierzy prawa do godnego pochówku najbliższych oraz do pielęgnowania pamięci o Nich. Ci zaś, którzy przeżyli najczęściej byli szykanowani do końca swych dni i żyli z piętnem „bandytów”.
Przełom, który nastąpił w roku 1989 nie od razu przyniósł poprawę w tej materii. W odpowiedzi na wnioski rodzin i towarzyszy broni Sądy podjęły postępowania rehabilitacyjne. Jednak do dziś nie wszyscy Żołnierze II Konspiracji zostali zrehabilitowani. Przez ponad 20 lat po 1989 roku nie zdołano także podjąć wyzwania odnalezienia, identyfikacji i godnego pochówku ciał kilkudziesięciu tysięcy ofiar systemu komunistycznego lat powojennego terroru. W dalszym ciągu wielu polityków tzw. lewicy oraz wiele mediów podaje nieprawdziwe informacje na temat rzekomych kontrowersji związanych z postawą Żołnierzy Wyklętych. Dlatego też trzeba było podjąć różne działania, mające na celu przywrócenie należnego miejsca w polskiej historii Niezłomnym Bohaterom naszej wolności.
Nieocenione zasługi na tym polu ma Fundacja „Pamiętamy”, która jako jedna z pierwszych podjęła konkretne działania w tym obszarze i jest niewątpliwie liderem działań na rzecz Żołnierzy Wyklętych. Prawdziwym przełomem okazało się jednak uchwalenie przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej uchwały ustanawiającej dzień 1 Marca – Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Ta inicjatywa podjęta przez ś.p. Pana Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, przywróciła odpowiednie proporcje w pojmowaniu tego, kto jest Bohaterem, a kto bandytą, kto jest katem, a kto ofiarą.
Od samego początku istnienia, Stowarzyszenie Odra – Niemen określiło tematykę Żołnierzy Wyklętych jako podstawowy obszar swojej działalności. W szczególności chcieliśmy podjąć działania edukacyjne, które mogłyby zapoznać młodych Polaków z działalnością i ofiarą Żołnierzy Wyklętych oraz zachęcić ich do promowania postaw patriotyzmu opartych na wzorcach Żołnierzy II Konspiracji. Inspiracją do tej działalności były dwie niezwykłe postaci, które spotkaliśmy na swojej drodze - Pani kapitan Weroniki Sebastianowicz oraz Pan pułkownika Jerzego Woźniaka.
Pani kpt. Weronika Sebastianowicz – Prezes Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej na Białorusi jest Żołnierzem Wyklętym. Działała w trudnych warunkach konspiracji na Kresach Wschodnich, które po wojnie – zdradzieckimi decyzjami aliantów – znalazły się po sowieckiej stronie granicy. Aresztowana 7 kwietnia 1951 roku wraz z matką i ojcem – również żołnierzami konspiracji AK Obwodu Wołkowysk została skazana na 25 lat łagru, 5 lat pozbawienia praw obywatelskich oraz konfiskatę całego majątku. W łagrach Workuty spędziła 4 lata. Podczas pobytu w łagrze poległ jej brat – Antoni Oleszkiewicz, który był jednym z dowódców oddziałów II konspiracji na terenie grodzieńszczyzny. Otoczony przez obławę wojsk NKWD popełnił samobójstwo. Weronika Sebastianowicz po powrocie z łagrów ubiegała się o repatriację do Polski, ale odmówiono jej. Mieszka do dziś na grodzieńszczyźnie, opiekuje się żyjącymi weteranami AK grodzieńszczyzny i nowogródczyzny, działa w Związku Polaków na Białorusi. To wielka patriotka i niezłomna osoba.
Pan pułkownik Jerzy Woźniak – Żołnierz Wyklęty. Podczas wojny – żołnierz AK. Po jej zakończeniu oficer Delegatury Zagranicznej Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Aresztowany w 1947 roku, został skazany na karę śmierci. Wyrok zamieniono Mu ostatecznie na dożywotnie więzienie. Stalinowskie więzienie opuścił podczas odwilży 1956 roku. Po 1989 roku m.in. Kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, działacz Światowego Związku Żołnierzy AK oraz Zrzeszenia WiN. Osoba ogromnej prawości, wielki patriota, człowiek niezłomny. Pułkownik Jerzy Woźniak odszedł na wieczną służbę w kwietniu 2012 roku.
Te dwie niezwykłe osoby wycisnęły piętno na działaniach naszej organizacji w sferze dotyczącej upamiętniania Żołnierzy Wyklętych. Jesteśmy – od pierwszych uroczystości w 2011 roku - jednym z organizatorów obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych we Wrocławiu. Co roku wypadają one coraz okazalej. W tej chwili przygotowujemy się do uroczystości w roku 2013, w których organizację włączyło się wiele instytucji, stowarzyszeń i osób. Zbiorowym wysiłkiem środowisk patriotycznych Wrocławia obchody potrwają kilka dni i obejmą m.in.: uroczystą Mszę Świętą, koncert pieśni Żołnierzy Wyklętych, zakończenie II edycji Konkursu Edukacyjnego „Bohaterowie naszej wolności”, widowisko multimedialne na wrocławskim Rynku, Marsz Pamięci, maraton filmowy „Pamiętajmy o Niezłomnych”, spotkania z weteranami różnych formacji – Armii Krajowej, Zrzeszenia WiN, Narodowych Sił Zbrojnych, Zrzeszenia Młodocianych Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego „Jaworzniacy” itd. Jesteśmy również – jako Stowarzyszenie zaangażowani w przygotowanie obchodów Święta Żołnierzy Wyklętych w Poznaniu, Białymstoku, Oławie. Pomagamy organizatorom poszczególnych wydarzeń w Krakowie, Piotrkowie Trybunalskim, Warszawie.
Praca na rzecz przywrócenia należnego miejsca w historii Żołnierzom Wyklętym to działania wieloelementowe. Składają się na nie m.in. prace ekshumacyjne, prowadzone przez zespół Instytutu Pamięci Narodowej pod kierunkiem dr Krzysztofa Szwagrzyka. Wspaniała praca tego zespołu przywraca nam konkretnych Bohaterów. Odnajdywane i identyfikowane są szczątki konkretnych osób – żołnierzy antykomunistycznego podziemia. By wspomóc historyków w ich wysiłkach, najbliżsi Żołnierzy Wyklętych założyli niedawno Stowarzyszenie Rodzina Żołnierzy Wyklętych i będą aktywnie wspierać działania związane z odnajdywaniem szczątków naszych narodowych Bohaterów. To bardzo ważne – nie tylko dla rodzin i przyjaciół, ale również dla nas wszystkich. Nasi Bohaterowie wracają bowiem w wymiarze fizycznym na swoje miejsce – na kwatery żołnierzy Polski Podziemnej. Ale działanie te, to również pokazywanie młodym Polakom prawdy historycznej o czasie antykomunistycznego powstania. Dzieje się to za pomocą coraz częściej organizowanych konkursów edukacyjnych, ale również poprzez patriotyczne oprawy na meczach piłkarskich, w których młodzi kibice wyrażają swoje przywiązanie do takich wartości jak Bóg, Honor i Ojczyzna. To również działania artystyczne coraz liczniejszej grupy artystów, wśród której przodują młodzi wykonawcy hip-hopu, z krakowskim raperem Tadkiem Polkowskim na czele.
W naszym odczuciu, to właśnie działania edukacyjne są na dziś najważniejsze. Jeszcze kilka lat temu młodzi Polacy przeważnie nie wiedzieli kim byli Żołnierze Wyklęci. Dziś kilka, może kilkanaście procent z nich już wie – spotkali się z tą wiedzą na stadionie, koncercie, marszu czy – niestety znacznie rzadziej – w szkole. Musimy pracować ciężko nad tym, aby za kilka lat wszyscy młodzi Polacy wiedzieli kim byli Witold Pilecki, Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, Hieronim Dekutowski „Zapora”, Józef Kuraś „Ogień” czy Emil August Fieldorf „Nil”.
Stanisław Sojczyński „Warszyc” – założyciel i dowódca Konspiracyjnego Wojska Polskiego pisał do jednego ze swoich podkomendnych: „Nasza działalność jest buntem przeciw bezprawiu, jest wykazywaniem go i zwalczaniem wszelkimi dostępnymi środkami, jest samoobroną i walką o wolność i suwerenność Polski metodami Ruchu Podziemnego.” Dzisiaj nadal musimy walczyć – o pamięć, o godne miejsce w historii dla naszych Bohaterów, o Ich dobre imię, o ukaranie – czy choćby napiętnowanie – Ich morderców. Mam nadzieję, ze okażemy się godnymi spadkobiercami ideałów Żołnierzy Niezłomnych, a kolejnym pokoleniom przekażemy wartości najważniejsze dla każdego Polaka, którymi są: Bóg, Honor i Ojczyzna.
CHWAŁA BOHATEROM – CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!
Ilona Gosiewska
Prezes Zarządu Stowarzyszenia Odra - Niemen
WROCŁAWSKI PLAN OBCHODÓW NARODOWEGO DNIA PAMIĘCI
ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
27.02-2.03.2013
Przedstawiamy plan wrocławskich obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Program został przygotowany przez wiele różnorodnych środowisk patriotycznych i organizacje pozarządowe naszego miasta. W ramach wydarzeń są też zadania przygotowane przez instytucje państwowe i samorządowe. Prosimy o szerokie propagowanie planu obchodów i o jak najliczniejszy udział we wszystkich wydarzeniach Święta Niezłomnych Bohaterów naszej wolności. Zapraszamy
27.02.2013
godzina 10.00 Urząd Wojewódzki – wystawa fotograficzna i zakończenie konkursu edukacyjnego poświęconemu płk. Jerzemu Woźniakowi
28.02.2013
godzina 13.00 otwarcie wystawy poświęconej Żołnierzom Wyklętym pt. „TROPEM WILCZYM”, plac przed Bazyliką Garnizonową p.w. Św. Elżbiety we Wrocławiu
godzina 19.00 - Pieśni Żołnierzy Wyklętych – Aula XVII LO im. A. Osieckiej, ul. Tęczowa 60
1.03.2013
godzina 10.30 oficjalne obchody na Cmentarzu Osobowickim, spotkanie przed bramą główną - przemarsz wszystkich środowisk i pocztów sztandarowych na miejsce uroczystości
godzina 13.00 – uroczyste zakończenie konkursu na temat Żołnierzy Wyklętych, II Edycja, Sala Kolumnowa Urzędu Województwa Dolnośląskiego, plac Powstańców Warszawy 1
godzina 18.00 -19.00 Msza Św. w Bazylice Garnizonowej p.w. Św. Elżbiety we Wrocławiu
godzina 19.00-19.30 Wydarzenie multimedialne na Rynku - spotkanie pod budynkiem Banku Zachodniego WBK
godzina 19.30 Marsz Pamięci: Rynek - Pomnik Pileckiego
2.03.2013
Godzina 10.30- 24.00 Maraton filmowo-dyskusyjny pt. PAMIĘTAJMY O NIEZŁOMNYCH – Spotkania z kombatantami, autorami filmów, kiermasz książek i artykułów związanych z tematyką Żołnierzy Wyklętych - siedziba Civitas Christiana ul. Kuźnicza 11-13
10.30-11.00 film Młody Wrocław pamięta o Niezłomnych-Stowarzyszenie ODRA-NIEMEN
11.00-12.00 film Żołnierze Wyklęci. Jerzy Woźniak-reżyseria Sławomir S. Górski
12.30-13.30 film Kresy – Wileńszczyzna-Stowarzyszenie ODRA-NIEMEN
14.00-15.00 film Kadry. Film o Narodowych Siłach Zbrojnych- reżyseria Jerzy Zalewski
15.30-16.30 film Kresy- Lwów - Stowarzyszenie ODRA-NIEMEN
17.00-18.00 film Dywizja nastolatków - reżyseria Alina Czerniakowska
18.30-20.00 film Sny stracone, sny odzyskanew -reżyseria Arkadiusz Gołębiewski
20.00-21.00 Pokaz klipów muzycznych o Żołnierzach Wyklętych
21.00-22.00 film Nigdy nie wrócisz do domu -reżyseria Jolanta Krysowata
22.00-23.00 film Oskarżenie- reżyseria Grzegorz Braun
23.00-24.00 film Pani Weronika i jej chłopcy- reżyseria Artur Pilarczyk
Projekt edukacyjny pt. TROPEM WILCZYM - gra w Internecie, gra na Facebooku, bieg na orientację – szczegóły na stronie www.wilczymtropem.pl
Spotkania na wrocławskich uczelniach studentów z kombatantami Żołnierzami Wyklętymi, prelekcje i pokazy filmów: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Uniwersytet Ekonomiczny, Politechnika – szczegóły będą dostępne w Internecie
SCENARIUSZ MARATONU FILMOWO-DYSKUSYJNEGO pt. „PAMIĘTAJMY O NIEZŁOMNYCH”
2.03.2013 WROCŁAW
W godzinach między 10.30- 24.00 zapraszamy na maraton filmowo-dyskusyjny pt. PAMIĘTAJMY O NIEZŁOMNYCH. W ramach wydarzenia zapraszamy na spotkania z kombatantami, autorami filmów. Przez cały dzień będzie można zakupić na kiermaszu, książki i artykuły związane z tematyką Żołnierzy Wyklętych. Zapraszamy na kawę, herbatę i ciasteczka. Czekamy na Państwa w siedzibie Civitas Christiana ul. Kuźnicza 11-13
10.30-11.00 - film Młody Wrocław pamięta o Niezłomnych - Stowarzyszenie ODRA-NIEMEN
Film pokazuje ubiegłoroczne wrocławskie wydarzenia związane z Żołnierzami Wyklętymi.
11.00-12.00 – film Żołnierze Wyklęci. Jerzy Woźniak – scenariusz i reżyseria: Sławomir S. Górski – film powstał przy współpracy z portalem www.wideohistoria.pl - po filmie spotkanie z Kombatantami ze środowiska Zrzeszenia WiN
Film dokumentalny zrealizowany na zamówienie Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu. Opowiada historię Jerzego Woźniaka - żołnierza ZWZ-AK i II Korpusu Polskiego we Włoszech, emisariusza londyńskiej delegatury WiN, szefa Działu Specjalnego IV Zarządu Głównego WiN, w 1947 roku skazanego na karę śmierci, zamienioną na dożywocie, Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, członka Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, honorowego Prezesa Rady Naczelnej Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Jerzy Woźniak zmarł we Wrocławiu 12 kwietnia 2012 r.
12.30-13.30 - film Kresy – Wileńszczyzna - Stowarzyszenie ODRA-NIEMEN – po filmie spotkanie z Kombatantami z Dolnośląskiego Okręgu ŚZŻ Armii Krajowej
Film pokazuje wyjazdy wolontariuszy Stowarzyszenia ODRA-NIEMEN na Wileńszczyznę, ich spotkania z Kombatantami, nagrane relacje, przekazywanie przez wolontariuszy paczek świątecznych Weteranom, pokaz zdjęć z Wilna i okolic.
14.00-15.00 - film Kadry NSZ – reżyseria: Jerzy Zalewski - spotkanie z Kombatantami z Dolnośląskiego Okręgu Związku Żołnierzy NSZ
Film to interesujący materiał, w którym uczestniczą żołnierze - kombatanci Narodowych Sił Zbrojnych, ich bliscy, historycy, choćby Jan Żaryn, Marek Jan Chodakiewicz, Piotr Gontarczyk oraz autor prac z dziejów NSZ Leszek Żebrowski. Film opowiada o motywach powstania Narodowych Sił Zbrojnych oraz daje ciekawą wiedzę o najbardziej wyklętej w PRL-u formacji zbrojnej konspiracji niepodległościowej.
15.30-16.30 - film Kresy – Lwów - Stowarzyszenie ODRA-NIEMEN –– spotkanie z Kombatantami z Ogólnopolskiego Okręgu Żołnierzy III Obszaru Lwowskiego im. Orląt Lwowskich
Film pokazuje wyjazdy wolontariuszy Stowarzyszenia ODRA-NIEMEN na Ukrainę, przedstawia spotkania z Kombatantami, ich relacje, przekazywanie paczek świątecznych Weteranom, pokazuje zebrane zdjęcia ze Lwowa.
17.00 -18.00 - film Dywizja nastolatków - reżyseria Alina Czerniakowska - spotkanie z Kombatantami Związku Młodocianych Więźniów Politycznych „Jaworzniacy”
Film poświęcony powstałym zaraz po wojnie grupom młodzieżowym, które przeciwstawiały się sowietyzacji kraju i występowały przeciwko komunistycznym władzom. W latach 1945–1956 w szeregach tych organizacji działało blisko 10 tysięcy młodych Polek i Polaków. Nastoletni konspiratorzy wywieszali antysowieckie afisze, niszczyli wizerunki Stalina, Rokossowskiego i Bieruta. Za swoją działalność, mimo młodego wieku, byli skazywani na karę więzienia.
18.30-20.00 - film Sny stracone, sny odzyskane - reżyseria Rafał Dudkiewicz i Arkadiusz Gołębiewski – po filmie prezentacja dr hab. Krzysztofa Szwagrzyka na temat „Prace ekshumacyjne prowadzone w ramach działalności statutowej IPN”
Film to opowieść o losach dzieci "bandytów", czyli żołnierzy niezłomnych - zesłanych do domu dziecka, skazanych na społeczną degradację i niekończące się upokorzenia. Ale to także opowieść o wyjątkowym dziele fundacji Pamiętamy, która - wyprzedzając historyków i urzędy państwowe - odnajduje tych bezimiennych bohaterów, ofiary komuny, i przywraca pamięć oraz - oddaje cześć.
20.00-21.00 - Pokaz klipów muzycznych o Żołnierzach Wyklętych – prezentacja i wystąpienie - Grzegorz Kowal, reprezentujący portal www.10milionow.pl
21.00- 22.00 - film pt. Nigdy nie wrócisz do domu – reżyseria Jolanta Krysowata
Dokument opowiada o życiu Stefana Półrula, marynarza straconego w czasach stalinowskich. Związał się z antykomunistyczną organizacją niepodległościową „Polska Organizacja Podziemna – Wolność”, której członkowie sporządzali listy z danymi o obsadzie personalnej i adresach zamieszkania kadry dowódczej Marynarki Wojennej i Informacji Wojskowej ze szczególnym uwzględnieniem pracujących w Polsce oficerów sowieckich. Za prowadzoną działalność został aresztowany 5 grudnia 1951 r. a stracony 9 kwietnia 1953 r. o godz. 20.00 w więzieniu nr 1 przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Szczątki Stefana Półrula zostały odnalezione przez pracowników wrocławskiego Instytutu Pamięci Narodowej na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.
22.00-23.00 - film Oskarżenie – reżyseria Grzegorz Braun
Dokument opowiada o Mieczysławie Bujaku - żołnierz AK, syn legionisty, znanego piłkarza Wisły Kraków. Bujak aresztowany w sierpniu 1950 r. pod zarzutami: udziału w nielegalnej organizacji WiN, gromadzenia broni i prowadzenia wśród podchorążych agitacji antypaństwowej. 25 kwietnia 1951 r. Wojskowy Sąd Okręgowy nr IV we Wrocławiu skazał go na dwukrotną karę śmierci, egzekucję wykonano 30 sierpnia 1951 r. o godz. 20.00 w więzieniu przy ul. Kleczkowskiej - por. Bujak spoczął w anonimowej mogile na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.
23.00-24.00- film Pani Weronika i jej chłopcy – reżyseria Artur Pilarczyk
Film opowiada o niezwykłej kobiecie, polskiej patriotce, żołnierzu AK, łagierniczce, kpt. Weronice Sebastianowicz oraz o żołnierzach grodzieńszczyzny, jej kolegach. Bohaterka pochodzi z Kresów Wschodnich, z terenu Wołkowyska, obecnie mieszka koło Grodna i od wielu lat jest Prezesem Stowarzyszenia Żołnierzy AK na Białorusi.
