Nagroda została ustanowiona w 2002 roku. Jest ona przyznawana za szczególnie aktywny udział w upamiętnianiu historii Narodu Polskiego w latach 1939-1989, a także za działalność publiczną zbieżną z ustawowymi celami IPN-u. Laureatami mogą zostać zarówno osoby fizyczne, jak i polskie oraz zagraniczne instytucje i organizacje społeczne. W poprzednich latach tytuł Kustosza Pamięci Narodowej otrzymał między innymi Władysław Bartoszewski i Zbigniew Romaszewski.
Nagrodę przyznaje kapituła pod przewodnictwem prezesa IPN Janusza Kurtyki. Kandydatów mogą wysuwać instytucje, organizacje społeczne i naukowe oraz osoby fizyczne.
- Chcemy w ten sposób upamiętniać świadków historii, także w skali lokalnej – wyjaśnia Katarzyna Maziej z wrocławskiego oddziału IPN-u. -- W całym kraju żyją takie osoby, nieraz niesłusznie zapomniane mimo ogromnych zasług i bohaterskiego życia.
Zgłoszenia kandydatów z życiorysem i zdjęciem można przesyłać do końca marca pod adresem:
Instytut Pamięci Narodowej
Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiego
Sekretariat prezesa
Ul. Towarowa 28
00-839 Warszawa
(z dopiskiem „Nagroda”)
lub drogą elektroniczną pod adresem: sekretariat.ipn@ipn.gov.pl.
